۱۳۸۹ شهریور ۱۷, چهارشنبه

سفر به سرزمین ژرمنها


پیوستن به مدرسه ی تابستانی در BASF  فرصتی گرانبها بود تا با گونه مدیریت و راهبری یک شرکت در اندازه های جهانی آشنایی پیدا کنم. به سان سایر امور در کشور آلمان همه چیز با در نظر گرفتن همه ی نکات ریز از قبل برنامه ریزی شده بود. آغاز بین 8 تا 8:30 صبح بسته به فشرده بودن برنامه در طول روز و پایان 7 تا 11 شب. کمتر کسی از گروه بود که از سنگینی برنامه ها گله مند نباشد، اما با این وجود همه از آنچه دیده بودند و به دست آورده بودند خوشنود بودند.
BASF بزرگترین شرکت تولید فراورده های شیمیایی در جهان است. کارمندان شرکت در شهر Ludwigshafen بیش از 33000 تن و در تمام جهان کمی کمتر از 104000 تن می باشند. این شهر محل اصلی شکل گیری این شرکت در سال 1865 و در کنار رود راین (یاد فیلم از کرخه تا راین به خیر!) بوده که ابتدا رنگدانه تولید می کرده است. آغاز شکوفایی آن اما برمی گردد به زمانی که در پی یک خطر کردن بزرگ، سرمایه گذاری فروانی روی فرآیند تولید آمونیاک انجام شد و البته (خوشبختانه، زیرا اگر چنین نمی شد امروز کشاورزی ما گونه ی دیگری بود) با کامیابی همراه بود. پس از آن گستره فعالیتها به همه ی زمینه های فناوری شیمیایی گسترش یافت: نفت و گاز، کودهای شیمیایی و مواد افزایش دهنده رشد، پلاستیکها و بسپارها (پلیمرها)، فناوریهای دارویی و حتی تولید نوار مغناطیسی و چسب زخم. این دو فراورده آخری از معدود فرآورده هایی است که شاید مردم در زندگی روزمره ی خود با آنها سروکار داشتند.

یک نمونه از راکتورهای اولیه ی تولید آمونیاک که ساخت آن با نوآوری بسیار زیبای هابر ممکن شد.

اما پس از دهه ی 80 با توجه به تغییر سیاست گذاری، سرمایه گذاری در فناوریهای دارویی پایان پذیرفت اما در بقیه ی زمینه ها همچنان فعالیت ادامه دارد. شاید کمتر کسی توجه کند که در پس زمینه ی کامیابی شرکتهایی همچون Intel و AMD در تولید ریزپردازنده هایی کوچکتر با توانایی بالاتر، خودروهایی با آلایندگی و مصرف سوخت کمتر، ساختن ساختمانهای بلندتر یا سبکتر کردن آنها به همراه افزایش پایداری در برابر زمین لرزه (برج دوبی یکی از نمونه های موفقیت برای ساخت ماده ی اضافه شونده برای بهتر کردن خواص بتن از فراورده های این شرکت)، افزایش برداشت فراورده های دامی و گیاهی در واحد سطح (و خوراک)، افزایش تولید انرژی های پاک از خورشید و باد و ... همه و همه در دل پیشرفتها و فناوریهای جدید شیمایی نهفته است و همه ی این زمینه ها که بیان شد، دارای بخشهای تحقیقاتی در این شرکت هستند.
در کنار همه ی این گردهم آیی های روزانه (و خسته کننده) بختی داشتیم برای رفتن به شهر Heidelberg، با تاریخی، به گمانم، بیش از هزار. این شهر در کنار رودخانه ی نکا قرار دارد (که در ادامه به راین می پیوندد). پل، دژ قدیمی و کلیسای این شهر از آثار باستانی و دیدنی آن هستند. پل در حدود سال 1200 میلادی ساخته شده و زمان ساخت قلعه هم به قبل از آن بر می گردد. در یک برهه زمانی، پس از حمله ی فرانسوی ها، خراب کردن پل باعث نجات شهر شده و به همین دلیل دارای اهمیت خاصی است. هر چند بعدها این پل بارها خراب و باسازی شده، اما همچنان دارای اهمیت است.

پل، رودخانه ی نکا، نمای شهر Heidelberg، دژ در بالا سمت چپ

دژ کهن بر فراز تپه ای بالای شهر و برای عروس 16 ساله ی انگلیسی و داماد 17 ساله ی آلمانی ساخته شده است. دارای دیوارهای بسیار ستبر و باغی در کنار آن بوده است. به توجه به نکات امنیتی در داخل قلعه آشپزخانه وجود نداشته و خوراک ساکنین در بیرون تهیه و به قصر آورده می شده است (ظاهرا بعضی وقتا هم غذا خراب می شده، اونوقت ببینید آشپز بدبخت چی می کشیده!!). داخل قصر یک کلیسای کوچک هست که به دستور پادشاه برای انجام مراسم مذهبی ساخته شده. یکی از نکات جالب توجه در ساخت قصر جهت پیچش راهروهای بالارونده است که همگی پادساعتگرد هستند، به این ترتیب سرباز خودی که به صورت پیش فرض در بالادست قرار دارد و راست  دست نیز هست به راحتی شمشیرش را به کار می گیرد در حالی که سرباز دشمن نمی تواند شمشیرش را به راحتی به کار گیرد.


 البته وقتی فرانسویها با تفنگ گرم به این دژ یورش بردند، این راهروها کاری از پیش نبردند! این یورش یکی از برهه های تاریک در تاریخ آلمان و فرانسه هست و همیشه (اونطور که راهنمای گردشگری ما می گفت) فرانسویها از آنچه پیشینیانشان در اینجا انجام داده اند شرمسارند! پس از چیرگی بر قلعه و غارت آن، به دلیل کینه از تلاش بسیار زیاد برای انجام آن و چندین بار شکست، انبوهی از باروت در درون باروها جاسازی گردید. حاصل انفجار، ویرانی عظیم و جلای وطن بسیاری از مردم شهر بود. بعدها شهر دوباره باسازی شد و امروزه دارای نمایی زیبا و گردشگر پسند است.
نمونه ای از دژ قبل از ویرانی

آنچه امروز از دژ به جای مانده

در نزدیکی شهر Ludwigshafen، 20 دقیقه با قطار، یک نمایشگاه فناوری وجود دارد که در آن می توان گونه های مختلف هواپیما، فضاپیما (واقعی!) و ... را از نزدیک دید. این نمایشگاه هم برای کودکان به جهت امکانات در نظر گرفته شده مناسب است و هم برای بزرگسالان.

بزرگترها می تونن از دیدن کابین خلبان لذت ببرن و بچه ها از سرسره!

در نزدیکی (در واقع چسبیده به) شهر Ludwigshafen، شهر Mannheim بنا شده است. این شهر اگرچه بعد از جنگ دوم جهانی ساخته شده است، اما در ساخت آن الگوهای معماری قدیمی به کار رفته و چهره ای تاریخی به شهر داده است، گویی همزمان با بخش گوتیک در بارسلونا ساخته شده است.

سرگرمی زیبایی که به ابتکار سازمان دهندگان مدرسه ی تابستانی برای دانشجویان فراهم شده، رقابت آشپزی بود (فقط اسمش رقابت بود، آخرش همه برنده بودن!) و این فرصتی شد برای معرفی جوجه کباب ایرانی (واسمون زعفرون هم نمی دونم از کجا پیدا کردن آوردن وقتی روز قبل گفتم زعفرون هم می خوام، واسه خودم یک پا سرآشپز شده بودم). نتیجه، با کمی ابتکار برای جایگزینی سیخها بد نبود و همه، حداقل در چهره و بیان، از خوراک راضی بودند.


راستی، تو آلمان انتظار دیدن درخت خرما نداشتم، ولی بود!


در این لینک می تونید نتجیه ی همکاری BASF و HYUNDAI رو برای ساخت یک خودروی مفهومی جدید ببیند.